Syntezy#19: mapa dźwiękowa Nowej Huty –cz. 2
Uczestnicy drugiego spaceru Syntezy: tak brzmi Nowa Huta spotkali się pod pomnikiem Jana Pawła II przy kościele Arka Pana. Tam rozpoczęli nasłuchiwać przestrzeń Arka Pana / Plac Bieńczycki / Mistrzejowice. Kościół Arka Pana był pierwszym wybudowanym w Nowej Hucie i jednym z najważniejszych kościołów powstałych w Polsce Ludowej. Dach budowli kształtem przypomina arkę, ale może także kojarzyć się z kaplicą w Ronchamp. Na zewnątrz, na frontowej ścianie kościoła, można dostrzec dzwony. Jest ich osiem, a nazwy pochodzą od najbardziej zasłużonych budowniczych kościoła. Wewnątrz kościoła znajdują się organy, wykonane w 1979 roku przez niemiecką firmę Rudolf von Beckerath Orgelbau z Hamburga.
fot. Michał Wiśniowski
Michał Wiśniowski - Arka Pana
Wchodząc do środka można poczuć atmosferę skupienia i uroczystości, charakterystyczną dla miejsca sakralnego. Część uczestników próbowała zarejestrować dźwięki sacrum. Na nagraniach słychać dochodzące z daleka szmery rozmów i szepty wygłaszanej modlitwy.
Przemysław Niemczewski - Arka Pana
fot. Michał Wiśniowski
Kolejnym miejscem, skrajnie odmiennym dźwiękowo, był oddalony 300 metrów od kościoła Plac Bieńczycki. Znajduje się w pobliżu dawnej wsi Bieńczyce, która swą nazwę wzięła od jej właściciela – Bienia. Wieś była pierwszy raz wzmiankowana w 1224 roku jako własność kościoła Świętego Michała na Skałce. W 1391 roku powstał tu pierwszy młyn nad Dłubnią, a w drugiej połowie XV wieku istniał już dwór z folwarkiem.
Nowa Huta zaczęła się rozrastać poza obręb wytyczony przez architektów. Spowodowane to było decyzją o zwiększeniu produkcji w Kombinacie. O ile stara Nowa Huta została zaprojektowana na łąkach i polach uprawnych podkrakowskich wsi, to budowa Bieńczyc opierała się na zabudowie blokami terenów wsi. Powstawanie osiedla na Bieńczycach datowane jest na początek lat 60. Początki Placu Bieńczyckiego sięgają końca lat 50. XX wieku. Jest to drugi najstarszy plac w Nowej Hucie – po Placu Mogilskim zlokalizowanym na os. Wandy. Plac Bieńczycki położony jest już poza obrębem najstarszych osiedli Nowej Huty.
Nowa Huta zaczęła się rozrastać poza obręb wytyczony przez architektów. Spowodowane to było decyzją o zwiększeniu produkcji w Kombinacie. O ile stara Nowa Huta została zaprojektowana na łąkach i polach uprawnych podkrakowskich wsi, to budowa Bieńczyc opierała się na zabudowie blokami terenów wsi. Powstawanie osiedla na Bieńczycach datowane jest na początek lat 60. Początki Placu Bieńczyckiego sięgają końca lat 50. XX wieku. Jest to drugi najstarszy plac w Nowej Hucie – po Placu Mogilskim zlokalizowanym na os. Wandy. Plac Bieńczycki położony jest już poza obrębem najstarszych osiedli Nowej Huty.
Agnieszka Łapczuk - Plac Bieńczycki
fot. Przemysław Niemczewski
Gwar klientów mieszający się z okrzykami handlarzy oraz dźwiękami produktów towarzyszą uczestnikom cały czas. Mnóstwo ścieżek dźwiękowych jest tu uruchomionych równocześnie. A każda ścieżka to inne zapotrzebowanie.
Grupa kieruje się w stronę ulicy Kaczyńcowej, gdzie od 2007 roku znajduje się piękny staw zasilany przez rzekę Dłubnię. To miejsce, gdzie można spotkać wiele gatunków zwierząt, owadów oraz ptaków. W czasie obserwacji w latach 2008-2009 ustalono, iż zamieszkuje go na stałe lub okresowo: 16 gatunków ssaków, 23 gatunki ptaków, 1 gatunek gada, 6 gatunków płazów i liczne ryby. Z bezkręgowców wykazano ponad 20 gatunków owadów występujących na lądzie, ale także wiele gatunków wodnych i żyjących w wodzie larw owadów oraz 19 gatunków mięczaków.
W okolicy można podziwiać chałupy ze starej zabudowy Bieńczyc oraz odrestaurowany dworek wraz z oficyną z początku XX wieku.
Grupa kieruje się w stronę ulicy Kaczyńcowej, gdzie od 2007 roku znajduje się piękny staw zasilany przez rzekę Dłubnię. To miejsce, gdzie można spotkać wiele gatunków zwierząt, owadów oraz ptaków. W czasie obserwacji w latach 2008-2009 ustalono, iż zamieszkuje go na stałe lub okresowo: 16 gatunków ssaków, 23 gatunki ptaków, 1 gatunek gada, 6 gatunków płazów i liczne ryby. Z bezkręgowców wykazano ponad 20 gatunków owadów występujących na lądzie, ale także wiele gatunków wodnych i żyjących w wodzie larw owadów oraz 19 gatunków mięczaków.
W okolicy można podziwiać chałupy ze starej zabudowy Bieńczyc oraz odrestaurowany dworek wraz z oficyną z początku XX wieku.
Michał Wiśniowski – staw na Kaczyńcowej
Przemysław Niemczewski - staw na Kaczyńcowej
fot. Witek Ryć
Po miło spędzonym czasie uczestnicy wyruszyli w stronę Mistrzejowic – dawnej podkrakowskiej wsi, o której pierwsze wzmianki sięgają 1270 roku. Pomiędzy XV a XVII wiekiem wieś była własnością kapituły krakowskiej i na jej terenie znajdowała się karczma i młyn. W 1951 miejscowość została dołączona do miasta Krakowa i na jej obszarze zaczęto budować Nową Hutę.
Interesującym dla słuchających miejscem był park na osiedlu Złotego Wieku, gdzie znajduje się m.in. Fort 48 Batowice. Powstał w latach 1883–1885 jako standardowy fort artyleryjski. Uczestnicy rozeszli się po pagórkach parku i zaczęli poszukiwać wyjątkowych dźwiękowo miejsc, napotykając śpiew różnych gatunków ptaków.
Interesującym dla słuchających miejscem był park na osiedlu Złotego Wieku, gdzie znajduje się m.in. Fort 48 Batowice. Powstał w latach 1883–1885 jako standardowy fort artyleryjski. Uczestnicy rozeszli się po pagórkach parku i zaczęli poszukiwać wyjątkowych dźwiękowo miejsc, napotykając śpiew różnych gatunków ptaków.